Wtyczki WordPress - 25 przydatnych narzędzi na stronę internetową
WordPress to aktualnie jeden z najpopularniejszych systemów do zarządzania treścią. Jest prosty w użyciu oraz oferuje wiele atrakcyjnych i darmowych szablonów. Ma jeszcze jedną przewagę – dodatki, czyli skuteczne i przydatne wtyczki WordPress. To ogromny bank ogólnodostępnych narzędzi, dzięki którym użytkownicy mogą ulepszać swoje strony internetowe. Jakie najlepsze wtyczki do WordPressa wybrać? Przeglądnęliśmy dostępne pluginy i wybraliśmy te najciekawsze wtyczki.
Jakie WordPress wtyczki wybrać:
Ten post został zaktualizowany w lutym 2024 r.
Według W3techs, WordPress ma 64,3% udziału w rynku CMS-ów (ang. Content Marketing System, system zarządzania treścią) – to więcej niż wszystkie inne systemy (np. Drupal, Joomla) łącznie. Co więcej, może to brzmieć niewiarygodnie, ale 35% Internetu jest zasilane przez WordPress.
Dane z badań Netcraft, wskazują, że liczba aktywnych stron internetowych jest szacowana na ponad 1,3 miliarda. Oznacza to, że około 455 000 000 stron internetowych korzysta obecnie z WordPress, co z kolei oznacza, że około 20% wszystkich stron hostowanych samodzielnie korzysta z WordPress. Jednak sam szablon to nie wystarczy, aby zawojować Internet. Prawdziwą wartość tego systemu stanowią wtyczki WordPress.
Czym są wtyczki WordPress i dlaczego warto z nich korzystać?
Wtyczki są rozszerzeniami do WordPressa, które umożliwiają dodanie do strony nowych funkcji. Najważniejszą zaletą pluginów jest prostota i łatwość w obsłudze. Osoby, które nie mają umiejętności technicznych, w większości przypadków poradzą sobie z ich użyciem i wdrożeniem na stronę.
Każdy, kto posiada stronę internetową lub bloga dobrze wie, że prędzej czy później przychodzi moment, kiedy trzeba dodać do niej różne elementy, np. przyciski social media czy formularze kontaktowe. Wtyczki do WordPressa są w takich sytuacjach zbawieniem. Dzięki nim bez zaawansowanych umiejętności kodowania można stworzyć funkcjonalną i atrakcyjną stronę. Rozwijając funkcjonalność na swojej stronie WordPress, warto również zwrócić uwagę na pluginy dedykowane dla sklepu internetowego, które mogą znacząco ułatwić prowadzenie biznesu online.
Istnieje 56 000+ darmowych pluginów. Wtyczki WordPress rozszerzają podstawowe funkcjonalność tego systemu. Korzystając z WordPress przydatne wtyczki znajdziesz w oficjalnym katalogu WordPress Plugin Directory. Są one zweryfikowane i bezpieczne w użyciu.
Do tej pory wtyczki WordPress zostały pobrane ponad 1,5 miliarda razy. To tak, jakby oferowane przez WordPress dodatki zostały więcej niż raz pobrane przez każdego obywatela Chin. A to tylko pluginy ze strony wordpress.org. A przecież nie tylko udostępnione przez WordPress dodatki są używane przez osoby korzystające z tego oprogramowania. W Internecie dostępne są tysiące wtyczek oferowanych przez inne firmy. Są to zarówno rozwiązania darmowe, jak i płatne. Wybierając wtyczki wordpress nie zawsze jednak warto wybierać zawsze bezpłatne narzędzie. Pamiętaj, że taki wtyczki mogę nic być regularnie aktualizowane. Wybierając stabilne i aktualizowane wtyczki zapewniasz nie tylko bezpieczeństwo, ale również wydajność i stabilność swojej platformy WordPress.
Warto również wiedzieć, że omawiane wtyczki do WordPressa są jednym z głównych powodów tego, że ten najpopularniejszy CMS jest dostępny w ponad 100 językach.
Lista przydatnych wtyczek do WordPressa
Na stworzonej przez nas liście znajdują się najlepsze wtyczki wordpress bezpłatne i płatne. Poniżej znajdziesz 25 przydatnych wtyczek do WordPressa.
W niektórych kategoriach pojawia się więcej niż jedna propozycja. O ich ulubione rozwiązania zapytaliśmy również 4 ekspertów – Agnieszkę Skupieńską, Tomasza Adamca, Roberta Marczaka oraz Mateusza Czecha.
1. Wielofunkcyjne
PowerPack (darmowa i płatna)
PowerPack MultiPurpose Plugin to wtyczka WordPress, która oferuje największy pakiet modułów dla Twojej stron tworzonej w tym CMS. Z ponad 20 dodatkami PowerPack pomaga dostosować wygląd i wydajność strony internetowej bez pójścia na kompromisy w zakresie bezpieczeństwa. Szablony mogą być indywidualnie wykorzystywane, tak, abyś łatwo mógł je dopasować do celów i potrzeb Twojej strony.
Ten niestandardowy, wielofunkcyjny dodatek zastąpi różne wykorzystywane przez Ciebie równocześnie wtyczki jednym pluginem. A to oznacza dużo więcej bezpieczeństwa dla Twojego www bez ryzyka spowolnienia strony.
Warto dodać, że z szablonów PowerPack mogą korzystać osoby bez jakichkolwiek umiejętności programistycznych.
W wersji płatnej PowerPack Pro oferuje zaawansowane funkcje każdego z modułów, takie jak m.in. ponad 15 dodatkowych designów dla każdego modułu, widgety modułów względnych, tzw. „Visual Composer”, czyli wsparcie kreatora stron i oczywiście dodatkowe moduły, takie jak personalizacja modułu logowania, sidebar z dodatkowymi informacjami, widget prezentujący godziny pracy, itp.
Jetpack (darmowa i płatna)
Ta oferowana przez WordPress wtyczka to tak naprawdę pakiet wielu funkcji. Znajdziesz tam opcje związane z bezpieczeństwem witryny internetowej, wydajnością, budowaniem ruchu, optymalizacją obrazów, zmianą wyglądu strony internetowej itd.
W wersji darmowej dostępne są m.in. narzędzia:
- automatyczne udostępnianie wpisów w social media
- przyciski social media
- dodanie pola pod wpisem z podobnymi tekstami
- możliwość wygenerowania mapy strony
- funkcje blokowania podejrzanych prób logowania
- statystyki
- optymalizacja zdjęć i grafik.
Sumo (darmowa i płatna)
Sumo to wtyczka WordPress, która zawiera kilka narzędzi, np. do budowania listy subskrybentów, udostępniania treści w social media oraz narzędzia analityczne. Znajdziesz w niej:
- List Builder: pop-upy do zapisu do newslettera.
- Heat Maps: tzw. mapy cieplne, dzięki którym dowiesz się, w co klikają użytkownicy na stronie.
- Highlighter: kiedy czytelnik zaznaczy fragment tekstu na stronie, może go w łatwy sposób udostępnić na Twitterze lub Facebooku.
- Image Sharer: przycisk do udostępniania obrazów i grafik.
- Google Analytics: analiza ruchu strony (proste połączenie z kontem Google Analytics)
- Contact Form: narzędzie do tworzenia formularzy kontaktowych.
- Share: przyciski do udostępniania treści w social media.
- Content Analytics: narzędzie mierzące jaką część contentu czytają użytkownicy, trafiający na stronę.
W wersji bezpłatnej Sumo udostępnia wszystkie powyższe narzędzia, ale niektóre z funkcji będą ograniczone.
2. Szybsze ładowanie strony
WP Rocket (płatna)
Wtyczki WordPress poprawiające czas ładowania są bardzo istotne i powinny być częścią każdej strony. Jak działa WP Rocket? Dodatek ten wspiera szybsze buforowanie strony, dzięki czemu zapewnia bardzo krótki czas ładowania strony. Szybkie ładowanie strony jest niezbędne do optymalizacji pozycji strony w wyszukiwarkach i zwiększenia konwersji.
Do zalet WP Rocket należą, m.in.:
- Bardzo prosta instalacja.
- Automatyczne kompresowanie plików.
- Inteligentne ładowanie obrazków.
- Kod przyjazny developerom.
WP Super Cache (darmowa)
Wtyczka polecana przez Tomasza Adamca, zenmarketing.pl
WP Super Cache. Nie jest łatwo wytłumaczyć, jak działa ta świetna wtyczka. Natomiast łatwo jest wyjaśnić efekty jej działania. Sprawia, że Twój blog ładuje się czytelnikom szybciej.
Za pomocą narzędzia PageSpeed Insightsod Google możesz sprawdzić szybkość ładowania się Twojej strony. WP Super Cache jest jedną z wtyczek, która może pomóc Ci poprawić Twój wynik.
3. Planowanie treści na blogu
Editorial Calendar (darmowa)
Podczas tworzenia treści na bloga ważne jest zachowanie porządku oraz planowanie. Do planowania możesz wykorzystać prostą wtyczkę do WordPressa – Editorial Calendar. Po jej zainstalowaniu w lewym menu pojawi się zakładka Kalendarz, gdzie zaplanujesz treści, dodasz treść do wpisu oraz zaplanujesz publikację.
Ta wtyczka jest przydatna szczególnie, jeśli publikujesz dużo wpisów. Zamiast np. tworzenia kalendarza wydawniczego w Excelu, masz wszystko w jednym miejscu, czyli w WordPressie
WP Scheduled Posts (darmowa i płatna)
To kolejna oferowana przez WordPress wtyczka do wpisów. Dzięki niej możesz zarządzać harmonogramem wpisów poprzez zaawansowany kalendarz i automatyczne planowanie.
Wszystkie posty zaplanowane z użyciem tej wtyczki WordPress wyświetlane są w dedykowanym panelu, dlatego łatwo możesz kontrolować postępy pracy i planować kolejne projekty.
Płatna wersja WP Scheduled Posts Pro zawiera wszystkie funkcjonalności wersji bezpłatnej i dodatkowe opcje, takie jak: autoplanowanie, wykrywanie nieopublikowanych postów i ponowna ich publikacja oraz support premium.
4. Pisanie
TinyMCE Advanced (darmowa)
Jeśli piszesz dużo tekstów bezpośrednio w edytorze WordPressa i chcesz dopasować jego funkcje do swoich potrzeb – może spodobać Ci się ta wtyczka. Po zainstalowaniu pozwala na ułożenie funkcji edytora tekstów w dowolny układ i dodanie kilku dodatkowych opcji edytowania treści np. wyjustowanie, emotikony i inne. Świetne rozwiązania szczególnie dla osób, które mają bzika na punkcie tego, jak prezentują się teksty na stronie.
5. Zbieranie danych
CallPage (płatna)
Oferowany przez CallPage WordPress plugin to wtyczka, która pozwala na oddzwanianie do osób odwiedzających stronę w 28 sekund oraz umawianie spotkań bezpośrednio ze strony. Jak działa w praktyce? Kiedy użytkownik przegląda stronę internetową i np. chce ją opuścić, na jego ekranie pojawia się okienko z propozycją zamówienia bezpłatnego połączenia.
Odbiorca wpisuje numer telefonu i po 28 sekundach dzwoni do niego przedstawiciel firmy. Po zakończeniu rozmowy odbiorca otrzymuje SMS-a z podziękowaniem. Wtyczka posiada m.in. funkcję zbierania danych po godzinach pracy, a użytkownik może umówić się na telefon w dogodnym terminie. Okienko z propozycją rozmowy możesz dowolnie personalizować, dostosowując ją do wyglądu Twojej strony internetowej.
Dowiedz się więcej o zaletach CallPage: Sprawdź, dlaczego natychmiastowy callback generuje leady
Sumo List Builder (darmowa i płatna)
Sumo pojawia się na liście po raz drugi, dlatego że udostępnia proste w użyciu narzędzie do tworzenia formularzy do zbierania danych, np. zapisu do newslettera. W wersji darmowej masz do wyboru kilka szablonów, które możesz dowolnie edytować. Możesz też wybrać kilka typów formularza, np. pop-up, czy hello bar. Dostępna jest także opcja integracji bazy z popularnymi narzędziami do wysyłki mali (GetResponse, mailerLite, MailChimp i inne).
6. Komentowanie
Disqus (darmowa i płatna)
Disqus to chyba najbardziej popularna wtyczka do komentowania. Znajdziesz ją na blogach, stronach firmowych, w mediach oraz u licznych wydawców. Oprócz tego, że wtyczka jest bardzo łatwa w obsłudze, często uznawana jest za najładniejszą. Na pewno dla użytkowników używanie Disqusa jest wygodna – za pomocą jednego konta, mogą komentować na wielu stronach internetowych.
Wtyczka umożliwia zarządzanie komentarzami z Panelu Administracyjnego i bezpośrednio w sekcji komentarzy. Warto skorzystać też z opcji polecania innych dyskusji na stronie – linki do nich pojawiają się wtedy pod komentarzem.
7. Dystrybucja treści w social media
Simple Social Buttons (darmowa i płatna)
W wersji bezpłatnej udostępnia siedem szablonów przycisków i wszystkie podstawowe kanały social media (Facebook, Twitter, Pinterest, LinkedIn, Messenger). Można również wybrać dwie lokalizacje przycisków – sidebar po lewej stronie oraz pod wpisem.
OnePress Social Locker (darmowa i płatna)
Wtyczka typu „Pay with a tweet”, dzięki której zablokujesz treść na swoim blogu. Po co jej używać? Jeśli tworzysz wartościowy content, możesz zaproponować czytelnikom dostęp do niego po udostępnieniu wpisu w social media. W ten sposób treść ma szansę dotrzeć do innych osób. W wersji darmowej wtyczka udostępnia kilka szablonów do wyboru, ale to w zupełności wystarczy, żeby z niej korzystać.
Better Click to Tweet (darmowa i płatna)
Wtyczka pozwala na dodawanie do treści fragmentów, które czytelnicy z łatwością udostępnią na Twitterze. Po zainstalowaniu wtyczek wordpress edytorze tekstu pojawia się ikona Twittera. Kiedy ją klikniesz, otworzy się okienko z dwoma polami do wypełnienia. W jednym z nich należy wpisać treść tweeta, a w drugim nazwę użytkownika i gotowe!
W wersji bezpłatnej nie ma możliwości edycji wyglądu pola z tekstem (koszt szablonu premium zaczyna się od ok 29$ za rok).
Wykorzystanie tej wtyczki na stronie to sposób na dodatkowe źródło dystrybucji treści, ponieważ do tweetu dodawany jest link ze źródłem strony oraz nazwa użytkownika na Twitterze. Ponadto fragmenty tekstów np. w formie cytatów, urozmaicają treść pod względem wizualnym.
8. Chat z Facebooka
Customer Chat (darmowa)
Wtyczka polecana przez Mateusza Czecha, mateuszczech.pl
Nie wyobrażam sobie dziś bloga bez umieszczonego pluginu Customer Chat. Raz, że rozwiązanie Facebooka wspiera Messengera, to rozbudowuje możliwości samego bota na fanpage'u. Jest darmowa, przystosowana zarówno do desktopów i mobile'a.
9. Dodawanie elementów na stronę
Symple Shortcodes (darmowa)
Zmorą każdej osoby, która zajmuje się obsługą strony samodzielnie, jest moment, kiedy trzeba coś do niej dodać, ale niekoniecznie posiada się umiejętności programistyczne. W takiej sytuacji z pomocą przychodzi wtyczka Symple Shortcodes, która pozwala na dodanie do strony boxów, zakreśleń tekstu, wypunktowań, przycisków social media, pól z opiniami klientów, buttonów i wielu innych elementów.
Nie musisz znać się na kodzie, żeby z niej korzystać. Po zainstalowaniu wtyczki w edytorze tekstu pojawi się dodatkowa ikona Symple Shortcodes. Po jej kliknięciu rozwinie się lista z kilkudziesięcioma propozycjami elementów, które można dodać na stronę.
Elementor Page Builder (darmowa i płatna)
Wtyczka polecana przez Roberta Marczaka, robertmarczak.pl
Elementor to moje ulubione narzędzie do tworzenia landing pages oraz całych stron w WordPressie. Jest to bezpłatna wtyczka, która działa na zasadzie „przeciągnij i upuść” – wystarczy wybrać dowolny element z listy i umieścić go na stronie. Elementor daje możliwość stworzenia strony od zera lub wykorzystania przygotowanych szablonów.
Dzięki temu zbudowanie strony sprzedażowej ogranicza się do wprowadzenia tekstów i ewentualnej personalizacji layoutu. Bardziej wymagających użytkowników ucieszy fakt, że wtyczkę w wersji PRO można kupić już za $59 na rok. Wersja PRO oferuje bardzo ciekawe dodatki, które uatrakcyjnią każdą stronę m.in. karuzela czy tabelę cen. Moją stronę robertmarczak.pl przygotowałem, wykorzystując Elementora.
10. SEO
Yoast SEO (darmowa i płatna)
Wtyczka polecana przez Urszulę Phelep, urszula-phelep.com
Jeśli chodzi o wtyczki do WordPressa, to mam kilka ulubionych. Ciężko mi jest wymienić tylko jedną –wiele z nich funkcjonuje bezbłędnie i bardzo ułatwia pracę. Gdybym miało jednak zależeć od tego moje życie (lub mojej strony), to nie dałabym z pewnością rady bez wtyczki Yoast SEO – idealnego narzędzia do optymalizacji treści blogowych.
Przy Yoast nie trzeba już zastanawiać się, jak i gdzie wstawić słowa kluczowe. Ta wtyczka pokazuje Ci po kolei, w formie szczegółowo opisanej listy, co należy zrobić. Kiedy wszystko już dopracowałeś, post otrzymuje światełko zielone (idealnie!), pomarańczowe (meh, słabo) lub czerwone (fatalnie, jeśli chodzi o optymalizację). Polecam ją wszystkim użytkownikom WordPressa!
Yoast SEO jest bardzo dobrą i przydatną wtyczką, dla wszystkich osób, które chcą pozyskiwać ruch organiczny na stronę internetową. Co więcej, jej obsługa nie wymaga zaawansowanej wiedzy, wystarczy podstawowa znajomość takich pojęć, jak fraza kluczowa, meta opis, czy tytuł SEO.
Są to pojęcia, które każdy twórca internetowy znać powinien. I właśnie z perspektywy osób, które publikują artykuły na blogach, wtyczka ma ciekawe rozwiązanie. Pod każdym wpisem umożliwia wpisanie głównej frazy kluczowej dla danego tekstu i dopasowanie treści pod konkretne słowo kluczowe. Wszystko po to, żeby zwiększyć szansę na to, że strona będzie pojawiała się na wyższych pozycjach w wynikach wyszukiwania Google.
All in One SEO Pack (darmowa)
All in One SEO Pack to wszystko, czego potrzebujesz, aby zoptymalizować Twoją stronę na WordPressa pod kątem SEO. Jest łatwa w użyciu, ale nie jest skierowana jedynie dla początkujących użytkowników – oferuje zaawansowane funkcje i API dla programistów.
Stworzona w 2007 r. wtyczka WordPress AIOSEO to jeden z najczęściej wybieranych dodatków, pobrany już ponad 65 milionów razy.
11. Powiązane posty
Related posts (darmowa)
Dzięki tej wtyczce pod artykułami na blogu będą pojawiały się propozycje podobnych wpisów. Warto ją wykorzystać, jeśli chcesz zatrzymać użytkowników na stronie. Gdy ktoś przeczyta artykuł, łatwiej będzie mu znaleźć podobne treści, które go interesują. We wtyczce możemy zmienić kolory, żeby dopasować ją bardziej do wyglądu strony.
12. Sprzedaż produktów
Easy Digital Downloads (darmowa i płatna)
Wtyczka polecana przez Agnieszkę Skupieńską, tosieoplaca.pl
Jedną z moich ulubionych wtyczek jest Easy Digital Downloads. Blog jest dla mnie jednym ze źródeł dochodu, a ta wtyczka pozwala sprzedawać cyfrowe produkty (np. e-booka) bezpośrednio na blogu.
Można ją łatwo skonfigurować z pośrednikiem płatności, z którego korzystam także w moim sklepie internetowym (czyli tpay), co oznacza, że na blogu wystarczy umieścić jeden przycisk „kup teraz”, żeby umożliwić czytelnikowi zakup e-booka i płatność online. Sam e-book po dokonaniu płatności trafia do czytelnika automatycznie, więc tak naprawdę dzięki wtyczce Easy Digital Downloads możemy stworzyć sobie automatyczny kanał sprzedaży na blogu.
13. Formularz kontaktowy
Contact Form 7 (darmowa)
Wtyczka, która pozwala na stworzenie profesjonalnego formularza kontaktowego. To narzędzie będzie szczególnie przydatne na stronach biznesowych, gdzie zachęcamy użytkowników do kontaktu. Żeby stworzyć formularz, musisz wybrać pola, które chcesz umieścić w formularzu z listy (np. treść, adres email, przycisk wyślij wiadomość). Gdy to zrobisz i ustawisz wszystkie opcje, wygeneruje się krótki kod do umieszczenia na stronie.
Ninja Forms (darmowa)
Za pomocą tej wtyczki WordPress stworzysz piękne i wysoko konwertujące formularze. Ten dodatek WordPress jest dedykowany osobom początkujących, którym daleko do bycia mistrzem programownia 😉
Ninja Forms to kreator typu „drag & drop”, dzięki któremu możesz tworzyć zaawansowane elementy strony za pomocą predefiniowanych elementów, które przeciąga się i umieszcza w wybranych przez siebie miejscach. Wtyczka umożliwia stworzenie dowolnego formularza i daje użytkownikom możliwość przesyłania plików. Pliki mogą być przesyłane lub eksportowane w formacie PDF, w rozszerzeniach Microsoft Excel, a nawet przez Google Sheets. Formularz może również służyć do przesyłania e-maili.
Dane udostępniane poprzez formularze są bezpieczne, twórcy wtyczki nigdy nie przechowują danych wprowadzonych przez użytkowników.
14. Pliki cookies
Cookie notice (bezpłatna)
Przydatna wtyczka do informowania użytkowników o plikach cookies. Pozwala na edytowanie treści oraz kolorów pola z komunikatem o ciasteczkach
15. Web push notyfikacje
OneSignal (darmowa)
OneSignal to bezpłatna wtyczka do tworzenia notyfikacji web push, czyli krótkich komunikatów dostarczanych odbiorcom strony za pośrednictwem przeglądarek internetowych. Są one wyświetlane w postaci prostokątnych wiadomości w rogu ekranu komputera lub smartfona.
Zastosowanie notyfikacji to sposób na zachęcenie użytkowników do powrotu na stronę internetową oraz na zwiększenie zaangażowania. Nie potrzebujesz do tego zbierania maili jak w przypadku e-mail marketingu. Wtyczka OneSignal jest intuicyjna, ale przy pierwszym kontakcie, na pewno wymaga poświęcenia sporo czasu na konfigurację wszystkich ustawień.
Bonus: Post Affiliate Pro
Post Affiliate Pro (darmowa)
Post Affiliate Pro to wielokrotnie nagradzane oprogramowaniem do wyszukiwania i śledzenia partnerów, zaprojektowanym w celu zbudowania lub wsparcia własnego programu afiliacyjnego.
Samo oprogramowanie pozwala śledzić kliknięcia i sprzedaż w ramach działań afiliacyjnych, a dedykowana wtyczka WordPress umożliwia wyświetlanie na stronie aktualnych statystyk afiliacyjnych. W pełni integruje się z analityką WordPress. Co więcej, to rozwiązanie typu open source.
Podsumowanie
Podsumowując, dodawanie pluginów do swojej strony WordPress może znacząco rozszerzyć możliwości twojej stronie internetowej. Zainstalowane wtyczki WordPressa dają kontrolę nad różnymi aspektami, od optymalizacji strony po dodawanie nowych funkcji na stronach edycji WordPress. Niezależnie od tego, czy prowadzisz bloga, sklep internetowy czy portfolio online, właściwie dobrane pluginy WordPress mogą zwiększyć użyteczność i atrakcyjność twojej strony WordPress. Pamiętaj jednak, aby zachować umiar i nie instalować zbyt wielu wtyczek, co może wpłynąć negatywnie na szybkość i optymalizację strony. Dlatego zanim dodasz nową wtyczkę WordPress, zastanów się, jaką funkcję na Twojej platformie WordPress ma ona spełniać. W ten sposób zapewnisz, że twoja strona WordPress będzie działać efektywnie i przyciągać uwagę odwiedzających.
Sprawdź inne artykuły
Wypróbuj wszystkie funkcje CallPage za darmo przez 14 dni!
Wypróbuj wszystkie funkcje CallPage za darmo przez 14 dni!
Otrzymuj do 75% więcej konwersji bez dodatkowych inwestycji w reklamę. Zwiększ sprzedaż.
- Kup lub anuluj w dowolnym momencie
- Szybka konfiguracja
- Plany dopasowane do wielkości firmy